Drie lestips rond empathie en boeken voor de Jeugdboekenmaand
Jeugdboekenmaand 2019 viert de vriendschap! Een dankbaar thema om in de klas met boeken te werken. Zonder empathie, geen vriendschap! Boeken stimuleren empathie en inlevingsvermogen bij kinderen en jongeren. Maar hoe werk je met boeken rond empathie? Ontdek het in deze lestips.
Iedereen Leest helpt jullie graag op weg om de Jeugdboekenmaand zoveel mogelijk in de klas aan bod te laten komen. Daarom is er ook voor de Jeugdboekenmaand 2019 een nieuwe educatieve handleiding met heel wat methodieken en tools die je kan gebruiken om bij jouw leerlingen empathie te stimuleren met behulp van boeken.
Download de handleiding en ga aan de slag!
Om de handleiding wat extra leven in blazen, maakte educatief medewerker Margot filmpjes rond drie lestips. Die belichten steeds een onderdeel van de handleiding op een heel concrete manier.
Empathie ontwikkelen bij leerlingen kan perfect via boeken gebeuren. Boeken bieden de kans om in iemands schoenen te gaan staan en te voelen hoe dat is. Je kan je leerlingen enkele titels leren kennen via empathiekaartjes. Die vind je ook terug in de handleiding.
Empathiekaartjes hebben op de ene kant de cover van het boek en op de andere kant een gebeurtenis uit het verhaal waarin leerlingen zich moeten inleven, samen met een paar richtvraagjes.
Je kan ze zelf afdrukken en in enveloppes steken. Verdeel de klas in kleine groepjes. Elke groep krijgt een enveloppe met kaartjes en legt die met de cover naar boven. Je nodigt de kinderen uit om samen een tijdje te praten over de boeken. Dat doen ze via vragen op de achterkant van de kaartjes. Zo denken leerlingen na over de emoties van anderen. Na een tiental minuutjes kan je klassikaal bekijken welke ideeën er allemaal naar boven komen en er samen over praten.
Intussen worden de kinderen ook getriggerd door de covers voor hen. Zo vang je twee vliegen in één klap en doe je ook aan boekpromotie!
En waarom niet het moment afsluiten door zelf iets voor te lezen voor de klas uit één van de boeken?
Lestip twee is gewoon een andere manier om voorlezen in de klas aan te pakken. Wanneer je een stukje van een verhaal hebt voorgelezen, focus je nadien meestal op wat er is gebeurd. Tijdens deze oefening, verleg je de focus naar waarom iemand iets heeft gedaan en wat erachter zit.
Daarover nadenken, maakt kinderen empathischer. Onderzoek wijst uit dat empathie vergroot wanneer je niet alleen aandacht hebt voor het benoemen van emoties, maar ook kijkt naar de oorzaak en het gevolg ervan.
Om het gesprek met de leerlingen voort te zetten, kan je ingaan op de vraag ‘wat zou jij doen als je het personage was?’ en zo de klas met elkaar in discussie laten gaan.
Deze lestip zet leerlingen aan tot verbeelding. Verbeelding en empathie zijn nauw verbonden want om je empathisch op te stellen, moet je letterlijk in iemand anders zijn schoenen gaan staan.
Start vanuit een verhaal dat iedereen kent, zoals een bekend sprookje of een verhaal dat je eerder voorlas tijdens de les. Laat leerlingen in groepjes zelf ‘wat als?-vragen’ bedenken, die het verhaal een andere wending zouden kunnen geven. Voorbeelden zijn: Wat als het hoofdpersonage een meisje was? Wat als het verhaal zich afspeelde in 1950?
Met die vragen kunnen leerlingen het verhaal herschrijven of op een andere manier vertellen door elementen te veranderen. Achteraf mogen ze hun nieuwe verhalen aan elkaar gaan vertellen en moeten ze raden wat de originele ‘wat als?-vraag’ was.
Nu is het aan jullie!
Via deze lestips gaan je leerlingen zich inleven in personages die soms ver of minder ver van hun eigen wereld afstaan. Ze zullen sowieso tot interessante gesprekken leiden!
Meer informatie over Jeugdboekenmaand op school vind je op de website van Jeugdboekenmaand.
Nog vragen of zelf leuke ideeën?
Lees ook
Deel dit artikel:
