Waarom vaders (ook) zouden moeten voorlezen
In de meeste gezinnen is het de moeder die het meeste voorleest. Toch blijkt het niet onbelangrijk dat ook vaders hun rol in de leesopvoeding van kinderen opnemen. Jongens hebben zeker baat bij een (voor)lezende vader, maar ook voor dochters zijn er positieve effecten.
Invloed van ouders
Dát er in een gezin regelmatig voorgelezen wordt - ongeacht door welke ouder - is van het grootste belang. De positieve effecten van voorlezen op taalontwikkeling, leesvaardigheid en sociaal-emotionele ontwikkeling zijn immers uitgebreid onderzocht en bevestigd. De thuisomgeving is zeer bepalend voor het leesgedrag van kinderen. Ouders oefenen hierop de grootste invloed uit, groter dan die van leerkrachten, vrienden, kinderverzorgers en anderen in hun omgeving. De (voor)leescultuur binnen een gezin is dus een erg bepalende factor voor het leesplezier van kinderen later.
Voor voorlezen geldt ook: hoe vroeger, hoe beter. Ouders kunnen best zo snel mogelijk boeken introduceren in de leefwereld van hun kinderen. Vanaf een leeftijd van drie maanden kan je al samen met je baby in boeken kijken, zaken benoemen en prenten bekijken. Ook hier spelen ouders dus een doorslaggevende rol.
Vaders lezen (iets) minder voor
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat vaders doorgaans iets minder voorlezen, al is het verschil niet altijd even groot en zijn er voldoende gezinnen waarin de rolverdeling omgekeerd is. Maar vaders zijn over het algemeen wel minder betrokken bij de leesopvoeding van hun kinderen. Ze praten minder vaak met hun kinderen over boeken, nemen hun kinderen minder vaak mee naar de boekhandel of bibliotheek, geven minder vaak boekentips, doen minder vaak een boek cadeau en geven minder vaak het goede voorbeeld door zelf een boek te lezen.
“Vaders hebben vooral een invloed op het leesgedrag van zonen.”
Dat heeft vooral een negatief effect op de leesopvoeding van zonen. Wanneer een moeder zich vaak al lezend laat zien, heeft dat voornamelijk invloed op de dochter. Een vader die zich regelmatig met een boek vertoont, beïnvloedt zo onbewust vooral de zoon. Juist omdat vaders over het algemeen minder vaak lezen, maakt het mogelijk meer indruk als ze hier toch tijd voor vrijmaken. Een voorlezende vader kan dus voor zonen een extra stimulans betekenen.
Mannelijke rolmodellen
Niet alleen thuis, maar ook op andere plekken komen kinderen vooral vrouwelijke rolmodellen tegen als het om lezen gaat. Van de leerkracht tot de kinderverzorgster en de bibliotheekmedewerker: allemaal hebben ze meestal een vrouwelijk profiel. Lezen wordt door onze maatschappij dan ook als iets vrouwelijks gezien, en dat beïnvloedt het imago van lezen bij opgroeiende jongens en meisjes. Ruim zeven op de tien volwassenen beschouwt lezen als vrouwelijk, en ook kinderen vinden lezen al meer iets voor meisjes.
Daarom is het belangrijk dat vaders thuis voor een positief tegengewicht zorgen en hun rol in de leesopvoeding opnemen. De heersende genderopvattingen rond lezen kunnen op die manier
voorzichtig bijgesteld worden.
Vaders en moeders lezen anders voor
Hoewel elke voorlezer uiteraard zijn eigen stempel drukt, is er volgens sommige onderzoeken toch een verschil in de voorleesstijl van vaders en moeders, waardoor hun invloed anders is. Vaders zouden een meer volwassen taal en moeilijkere woorden gebruiken en verzinnen vaker zelf verhaallijnen. Moeders gebruiken iets meer stemmetjes en speciale gebaren en gaan vaker in op de betekenis van het verhaal. Ander onderzoek toont dan weer aan dat vaders meer op entertainment gericht zijn en creatiever voorlezen, terwijl moeders een meer schoolse aanpak hanteren. Vaders zouden daardoor een beter effect hebben op de taalontwikkeling van hun kinderen.
Wat in elk geval vaststaat, is dat vader en moeder meestal op een andere manier voorlezen. Kinderen worden daardoor door elk van hun ouders op een andere manier uitgedaagd: ze oefenen elk hun eigen, unieke invloed op het leesgedrag uit. In het beste geval versterken ze elkaar en vullen ze elkaar mooi aan.
Een gezellig moment
Vaders brengen doorgaans minder tijd door met hun kind dan moeders, dat blijkt uit verschillende onderzoeken. Voorlezen is een uitstekende manier om op een kwalitatieve manier met je kind bezig te zijn: het kan de band tussen vader en kind versterken. Voorlezen zorgt voor een knus, intiem moment waarop je tijd maakt voor je kind. Bovendien leidt een boek vaak tot een onverwacht gesprek, en kunnen verhalen thema’s aanraken die anders niet aan bod komen.
Hoe meer, hoe beter
Hoe meer kinderen van thuis uit gestimuleerd worden om te lezen, hoe beter. Twee voorlezende ouders zijn dus beter dan één. Als er daarnaast nog een voorlezende opa, babysit, leerkracht of kinderverzorger in de buurt is, dan is dat alleen maar mooi meegenomen.
“Twee voorlezende ouders zijn beter dan één.”
Ook daarom is het van belang dat vaders hun duit in het zakje doen. Wanneer kinderen door beide ouders worden voorgelezen vanaf jonge leeftijd, zullen ze zich al op jongere leeftijd tot boeken richten en beginnen ze vaker zelf te lezen. Als het op voorlezen aankomt, is meer gewoon altijd beter.
Deel dit artikel: