Pilot Leesjury-start: leesplezier aanwakkeren bij de jongste juryleden, in school én bib
Leesjury-start is een proeftraject dat de liefde voor boeken al op jonge leeftijd stimuleert. Het dompelt kinderen vanaf de instapklas onder in de wereld van verhalen op een speelse en interactieve manier, en laat zien hoe de liefde voor lezen al vroeg kan ontstaan - vanaf de kennismaking met personages tot het spannende stemmoment. Verschillende bibs en scholen experimenteren mee.
door Maya Toebat
Met de Leesjury bereikt Iedereen Leest een grote groep kinderen en jongeren van 4 tot 18 jaar. Om ook kleuters van 2,5 tot 4 jaar te betrekken, startte het met het proeftraject Leesjury-start. Samen met de deelnemende bibliotheekmedewerkers en leerkrachten en andere partners, zoals buitenschoolse kinderopvang, zoekt het naar de beste manieren om leesgroepen voor de allerjongsten op te zetten en te ondersteunen. Het piloottraject ging in 2023 van start en loopt drie jaar. In het schooljaar 2024-2025 kende het een succesvol tweede pilootjaar, met 1.219 jonge juryleden die hun stem uitbrachten.
Waarom meedoen?
Ook Heist-op-den-Berg, Heers en Aalst namen deel aan Leesjury-start, om diverse redenen. Voor leerkracht Karin Dom van basisschool Heilig-Hartcollege in Heist-op-den-Berg biedt het bijvoorbeeld een inspirerende blik op prentenboeken. ‘De school deed al mee met de Leesjury met de oudere kinderen’, vertelt ze. ‘Samen met een andere leerkracht ben ik met Leesjury-start begonnen omdat ik graag nieuwe dingen uitprobeer in de klas. Zo heb ik andere boeken leren kennen, waar ik zelf niet naar gegrepen zou hebben. Eerst dacht ik dat sommige boeken uit de selectie te moeilijk zouden zijn, maar ze sloegen goed aan.’
Verder blijkt Leesjury-start een mooie schakel in de leesbevorderingsketen van bibliotheken. ‘We organiseerden al groep 3 en 4 in de bib en boden boekenpakketten voor groep 1 en 2 aan scholen aan’, zegt Ann Maes van de bib van Heist-op-den-Berg. ‘Leesjury-start sluit daar mooi bij aan. We hadden nog geen aanbod voor deze leeftijdsgroep en dat heeft zeker meegespeeld in de beslissing.’ Bovendien maakt het de bib toegankelijker voor een jonge doelgroep: ‘Voor kleuterklassen is het een grote stap om naar de bib te komen. Zo kunnen we de omgekeerde beweging naar hen maken.’
Geniet mee van de sfeerbeelden uit Heers, Heist-op-den-Berg en Aalst:
(De tekst gaat verder onder de fotoslider.)
De bib van Heers organiseert ook een slotmoment voor alle deelnemende klassen. Dat vindt niet plaats op school, maar in de bib, waar de kinderen hun diploma krijgen en workshops volgen. ‘Wij gaan voorlezen in de klassen, maar tijdens het slotfeest komen de kleuters met hun ouders naar ons’, zegt Heidi. ‘Ik vind het een meerwaarde dat we zo op twee fronten aan leesbevordering kunnen werken, op school en in de bib. Leesjury-start heeft een serieuze boost gegeven aan het leesonderwijs in Heers, met dank aan de hulp van enthousiaste vrijwilligers. We merken dat betrokken leerkrachten zelf meer naar de bib komen voor boekenpakketten. En we zien meer jonge leners van de scholen in de bib verschijnen.’
Die stijging van het aantal jonge leners is een meerwaarde die ook uit monitoring en intervisie blijkt. Verder stimuleert Leesjury-start meer klasbezoeken, verrijkt het de woordenschat, introduceert het nieuwe boeken, en staat het aan de basis van een doorlopende leeslijn voor de scholen. Ook de bib van Heist-op-den-Berg ziet de impact van Leesjury-start. ‘Als bib is het onze taak om aan leesbevordering te doen en via dit traject bereiken we veel doelgroepen’, zegt Ann. ‘De kinderen worden uitgebreid ondergedompeld in verhalen en genieten van de voorleesmomenten. Maar ook leerkrachten ontdekken nieuwe boeken en de ouders worden uitgenodigd voor het slotmoment in de bib, wat hen kan aanzetten tot een lidmaatschap.’ Ouders betrekken heeft een groot effect op het voorleesgedrag thuis, merkt de bib van Aalst. Alexandra: ‘Ze zeggen vooraf soms dat ze niet kunnen voorlezen, maar door ons bezig te horen, gaan ze het zelf toch ook proberen. We merken dat de ouders ook dankbaar zijn omdat er weinig vrijetijdsaanbod is voor die leeftijd. Leesjury-start is zo populair dat we al wachtlijsten hebben voor volgend jaar!’
Het komende leesjaar 2025-2026 loopt het derde en laatste pilootjaar. Daarna wil Iedereen Leest deze doelgroep, cruciaal voor een doorgaande leeslijn, als volwaardige startgroep inbedden in de Leesjury. Meer praktijkinformatie over de successen in Heers, Heist-op-den-berg en Aalst vind je op de website van de Leesjury.
