Tips uit de vakbib: Eva Devos
In de vakbibliotheek van Iedereen Leest vind je een unieke collectie vakliteratuur over jeugdliteratuur en leesbevordering, samen goed voor meer dan 3000 titels. Om je wegwijs te maken in dit inspirerende aanbod, kiest een collega van Iedereen Leest elke maand enkele titels uit en vertelt je waarom die boeken de moeite waard zijn. Deze keer: de tips van bibliothecaris Eva Devos.
De wereld in kinderboeken
'Om de paar jaar verschijnt er een nieuwe introductie in de jeugdliteratuur voor studenten uit de lerarenopleiding (of voor mensen die al voor de klas staan maar hun kennis willen bijspijkeren). Dat is een goeie zaak, want dat zorgt ervoor dat er kort op de bal gespeeld kan worden als het gaat over boekentips, zoals De wereld in kinderboeken nu doet. Ook actuele thema’s vinden een plek in dit naslagwerk – naast info over leesmotivatie, voorlezen en het stimuleren van lezen. Zo wordt er ingegaan op je weg vinden in de vele professionele en minder professionele besprekingen van kinderboeken op het internet, of waarom AI-gegenereerde teksten écht geen goeie vervanging zijn voor fragmenten uit de jeugdliteratuur in je lessen (deze Gen X-er viel daarbij even flauw). Een tweede deel van het boek focust op de bruikbaarheid van boeken in andere vakken dan Nederlands, zowel in de lagere school als de eerste jaren van het middelbaar. Een zinvolle aanvulling in de collectie van openbare bibs, scholen en leerkrachten!'
De wereld in kinderboeken: leesbevordering in de klas / Erna van Koeven, Femke Ganzeman en Herman Verschuren (Boom, 2025)
Jeugdliteratuur rond migratie
'Ik heb een zwak voor vakliteratuur die maatschappelijk relevante onderwerpen door de lens van de jeugdliteratuur bestudeert. Immigration and children’s literature: stories, social justice and critical consciousness doet precies dat. De auteurs onderzochten een bijzonder groot corpus van jeugdliteratuur rond migratie en analyseerden doorheen de unieke stem van deze kinderboeken de verschillende aspecten van het leven van vluchtelingen- en migrantenkinderen. Meer nog, ze knopen aan hun analyse ook een meer praktijkgericht hoofdstuk vast, waarbij ze ingaan op het gebruiken van kinderboeken in de klas als aanleiding om te praten over het thema immigratie. Daarbij bespreken ze welke rol een klasomgeving kan vervullen om dit thema onder aandacht te brengen, hoe je geschikte verhalen selecteert, welke doelen je daarmee mogelijk wilt bereiken en welke strategieën en activiteiten het onderwijs kan inzetten bij het bespreken van dit onderwerp.'
Immigration and children’s literature: stories, social justice and critical consciousness / Wilma Robles-Melendez en Audrey Henry (Bloomsbury, 2023)
Controverses
'In april 2025 organiseerden we met IBBY-Europa de Europese IBBY-conferentie in Bologna onder de titel Books make a difference! Children’s right to read in challenging times, vanuit het idee dat waarden die zo lang vanzelfsprekend waren binnen de leesbevordering dat lang niet altijd meer zijn. Daarop sluit Navigating Children's Literature Through Controversy, een boek dat geredigeerd werd door o.a. Mateusz Swietlicki, die ook op de IBBY-conferentie sprak. Dit boek belicht de veelzijdige aard van controverses in kinder- en jeugdliteratuur, rekening houdend met lokale, internationale en interculturele contexten – weliswaar steeds vanuit een Eurocentrisch of Amerikaans perspectief. Aan bod komen thema’s als queer zijn en etniciteit, maar ook vertaalproblematiek en het al dan niet aanpassen van klassiekers aan de gevoeligheden van deze tijd. Een goed beginpunt om je in te lezen in het onderwerp.'
Navigating Children's Literature Through Controversy: Global and Transnational Perspectives / Elżbieta Jamróz-Stolarska (red.), Mateusz Swietlicki (red.) en Agata Zarzycka (red.) (Brill, 2023)